Lyske Gais en Machteld Aardse – Outer Space / Data set, 2019
Tijdens het Cultuurjaar ‘Haarlem viert Cultuur’ zijn Lyske Gais en Machteld Aardse uitgenodigd bij 37PK voor een presentatie. De twee kunstenaars richtten zich op de verhouding tussen data en de mens en het fysiek maken van data. Data Science, Big Data en algoritmes bepalen in hoge en steeds toenemende mate de wereld om ons heen. ‘Heeft de mens nog grip op deze gegevens, of hebben zij alleen grip op ons?’ zijn vragen die zij centraal stellen. Gais en Aardse gebruikten het gastatelier als uitvalsbasis voor performatieve acties in de publieke ruimte. Op verschillende locaties in Haarlem verrichtten zij een aantal metingen bij vrijwillige deelnemers. De locaties waren onder andere: Bibliotheek Centraal Station Haarlem, tijdens Open Ochtend (https://bit.ly/2Owvviz) en op het Da Vinciplein Schalkwijk. Bij deze metingen staan de universele en vandaag de dag relevante verhoudingen van Leonardo da Vinci’s Vitruviusman centraal. De cirkel en het vierkant zijn referenties voor het meten van het menselijk lichaam. Inmiddels raken we gewend aan de nieuwe vorm van waarheid waarbij we informatie destilleren uit enorme hoeveelheden data. Data Science, Big Data en algoritmes zijn belangrijke termen uit onze tijd, maar ongrijpbaar.
In op maat gemaakte green-screen pakken achter een tafel, met papier en zwart potlood doen Gais en Aardse metingen van schrijfhanden en van de hoogte en spanwijdte van de bezoeker. De metingen worden per deelnemer genoteerd op één papieren katern. De data set bestaat uit een hoeveelheid papieren katernen. Om de metingen te doen gebruikt Lyske Gais de liniaal en een zwart potlood; Aardse ‘meet’ door te kijken en te tekenen met zwart potlood. Op de voorkant van de katern plaatst Lyske Gais de maatlijntjes van de hand en aan de binnenkant is een schets/tekening te zien door Machteld Aardse. Ieder gemeten persoon krijgt een vervolgnummer. Dit nummer staat op het katern in rode inkt gestempeld. De data die deze en de aanvullende sessie opleverden formuleerden het gezamenlijk werk en de presentatie bij 37PK. De katernen waren gescand en vervolgens geprint op transparante sheets en op stapels gelegd op overhead-projectoren. In totaal zijn er rond de 100 metingen verricht. De metingen van Gais en Aardse zijn met behulp van studenten van de UvA als dataset online gezet. Het resultaat van deze metingen is nu terug te zien in de Stadskunstkamer. Door het fysiek maken van een dataset en uiteindelijk door dit weer terug te voeren naar het digitale, werd het spanningsveld tussen het persoonlijke en het onpersoonlijke, identificeerbare en anonieme, controleerbare en oncontroleerbare, zichtbaar en voelbaar in dit werk van de kunstenaars.
Voor meer informatie over de praktijk van de kunstenaars zie ook:
http://www.machteldaardse.nl
http://www.lyskegais.com
