Hendrik Antoon Lorentz (1853-1928) was een van Nederlands grootste natuurkundigen en winnaar van de Nobelprijs voor de Natuurkunde in 1902. Hij is ook bekend om zijn leiding van de Staatscommissie Zuiderzee, die zich bezighield met het voorspellen van de waterhoogtes,en daarmee benodigde dijkhoogtes, voor het droogleggen van de Zuiderzee via de Afsluitdijk. De Lorentzsluizen in deze dijk zijn naar hem vernoemd. Lorentz woonde in Haarlem en na zijn dood besloot de gemeente om het plein waaraan de geleerde had gewoond naar hem te vernoemen en hierbij een monument voor hem op te richten. De kunstenaar Arend Odé (1865-1955) maakte de buste naar foto’s en mondelinge toelichting. Het beeld werd onder zeer grote belangstelling in 1929 onthuld door Prins Hendrik.