Dit grootse en belangrijke monument heeft naast grote faam ook vooral een roerige geschiedenis op zijn naam staan. Wanneer het idee geopperd werd om een monument op te richten voor de honderdste verjaardag van de beroemde Haarlemse schrijver Nicolaas Beets, ook bekend onder het pseudoniem Hildebrand, word er gekozen voor een ontwerp van Louis Vreugde. Dit idee vond echter geen steun bij de gemeente en een nieuw plan, in de vorm van een ontwerpwedstrijd, ontstond. In Juli 1927 werd de winnaar bekend en kreeg de gerenommeerde beeldhouwer Professor Jan Bronner de eer om het kunstwerk te maken. Voordat het beeld er echter werkelijk stond zullen er nog decennia voorbijgaan. In die tijd is het werk ook in grote mate veranderd van het schetsontwerp uit 1914. De beeldengroep werd een organisch en architectonisch geheel waarbij het naturalisme van het eerdere ontwerp plaats had gemaakt voor een stilistisch vernieuwende en bijna kubistische vormgeving. Jaren van touwtrekken, ruzies en tegenslagen zorgen ervoor dat het werk uiteindelijk pas in juni 1962 onthuld werd, 35 jaar nadat de opdracht aan Bronner gegeven was.
Het monument bestaat uit een fontein omringd door een beeldengroep die de verschillende karakters uit Hildebrands bekendste boek, de Camera Obscura, voorstellen. Iets verderop staat de schrijver zelf, hoog op een sokkel om zijn creaties te overzien. Na plaatsing waren de problemen helaas nog niet voorbij. Het werk werd al snel het slachtoffer van grootschalig vandalisme en verweer en veel van de beelden zijn meerdere keren gerestaureerd of vervangen. Uiteindelijk werden alle beelden zelfs vervangen door replica’s van een sterker materiaal, maar ook deze bleven niet gespaard. De originele beelden werden gerestaureerd en opgesteld in de tuin van museum ‘t Nijenhuis in Heino, waar zij ook nu nog veilig staan voor weer, vandalisme en kritiek.
Gelukkig heeft het monument zijn weg weer teruggevonden naar de Hout. Dankzij een grootschalige actie van de Stichting Herstel Hildebrand Monument staat de fontein ondertussen weer in al zijn glorie in het park! Check de website van de stichting hier.
Bekijk hier een 3d animatie van het kunstwerk!
Dank aan ©Stan Giling voor het leveren van de foto. Meer van zijn foto's zijn hier te vinden.